Bewoners: 93 procent wil vervolg Rekenkamer onderzoek omzetting recht van erfpacht in vol eigendom in Zaanstad.

Op 16 januari 2014 heeft de Rekenkamer Zaanstad met de presentatie van Rekenkamerbrief 2014 – 01/02 verkenning omzetting recht van erfpacht in vol eigendom in Zaanstad, voorlopige resultaten bekend gemaakt van haar bevindingen.


Voor een grote groep van de bevolking in Zaanstad, geven de onderzoeksresultaten van het Rekenkamer rapport een onvolledig en onbevredigend beeld en resultaat. Tot deze conclusie komt BEZ nadat betrokken erfpachters en inwoners op vragen hebben gereageerd met hun mening en tevredenheid oordeel over de uitkomst van het verkenning onderzoek. In totaal hebben 266 direct betrokken bewoners op de vragen gereageerd en zijn vragen over de volgende vier punten uit het Rekenkamer rapport aan de orde gekomen:


 1. Openbaarheid van bestuur.
Uit de verkenning die de rekenkamer heeft uitgevoerd komt naar voren dat erfpachters in 2007 vooraf niet zijn geïnformeerd over de voorgenomen wijziging van de uitvoeringsregels. Aan erfpachters is dus niet de mogelijkheid geboden om onder de oude – financieel gunstiger – voorwaarden het erfpachtrecht om te zetten. Dit is echter een bewuste keuze geweest, zowel van het college van B en W als de gemeenteraad. Erfpachters zijn na de inwerkingtreding van de nieuwe uitvoeringsregels ook niet actief geïnformeerd door het college. Conclusie bij punt 1:

• 92% is het oneens met de reden waarom, erfpachters in 2007 niet vooraf zijn geïnformeerd over de voorgenomen wijziging van de uitvoeringsregels. 
• 211 mensen geven daarbij een schriftelijke reactie over het feit dat zij niet zijn geïnformeerd en zodoende het gebruik van de oude erfpacht afkoop regeling voor 2007 hebben misgelopen.

2. Integriteit, volledigheid, zekerheid en onafhankelijkheid. 

Enkele erfpachters (25) hebben het erfpachtrecht nog mogen omzetten onder de oude uitvoeringsregels, terwijl deze regeling al was ingetrokken. a) Het is aannemelijk dat voor deze 25 omzettingen de offertes zijn aangevraagd voor 25 januari 2007 (19:30 uur). Omdat de aard en de kwaliteit van onderbouwingen van de omzettingen varieerde, varieert ook de mate van zekerheid waarmee de Rekenkamer dit heeft kunnen vaststellen. Indien meer zekerheid gewenst is, is verder onderzoek nodig. b) Hoewel de aard en de kwaliteit van onderbouwingen van de 25 omzettingen varieerde en het onderzoek van de ambtenaren naar de omzettingen rond de periode van schorsing niet geheel onafhankelijk is geweest, zal het verkrijgen van volledige zekerheid over de rechtmatigheid een aanzienlijke inzet vragen. Indien de gemeenteraad daarover toch meer zekerheid wil krijgen en daarvoor een rol voor de rekenkamer ziet weggelegd, zal de Rekenkamer een verzoek daartoe zeker in overweging nemen. Conclusie bij punt 2:

• 91% vindt dat de onderste steen boven moet komen over 25 dubieus omgezette erfpacht contracten tegen de oude regeling, terwijl deze mogelijk al was ingetrokken. 
• 104 mensen geven een schriftelijke reactie over dubieus omgezette erfpacht contracten. 
• 82% vindt dat het rapport onduidelijk is over dat er geen ambtenaren zijn met voorkennis die nog zelf tijdig hun eigen contract tegen de oude erfpacht afkoop regeling hebben afgekocht. 
• 93 mensen geven een schriftelijke reactie op onderzochte mogelijke voorkennis van ambtenaren.

3. Besluitvorming rekenkamer en college. 
De rekenkamer heeft besloten om voor als nog geen onderzoek te zullen starten. Daarbij is meegewogen dat het een bewust politiek besluit is geweest om erfpachters vooraf niet te informeren over de wijziging van de uitvoeringsregels en het college momenteel de uitvoeringsregels opnieuw evalueert en daarbij de Belangenvereniging Erfpacht Zaanstad betrekt.
 a) Het college heeft op 11 september 2013 besloten om de uitvoeringsregels te evalueren en de communicatie van het erfpachtbeleid op de website van de gemeente te verbeteren. Zowel over de evaluatie als over de communicatie vindt afstemming plaats met de Belangenvereniging Erfpacht Zaanstad (BEZ).
b) De rekenkamer beveelt het college aan om ook de gemeenteraad te betrekken bij wijzigingen in de erfpachtregels. Conclusie bij punt 3: 

• 93% is niet tevreden met de conclusie van de Rekenkamer en acht verder onderzoek wenselijk. 
• 12% vindt dat Burgemeester & Wethouders opdracht moet geven tot nader onderzoek erfpacht omzettingen beleid in Zaanstad.
• 12% vindt dat de Gemeenteraad opdracht moet geven.
• 11% vindt dat een combinatie van Burgemeester & Wethouders, Gemeenteraad en BEZ opdracht moet geven.
• 9% vindt dat de Rekenkamer Zaanstad opdracht moet geven, nemen.
• 9% vindt dat BEZ opdracht moet geven en het restant wordt verdeeld over alle andere mogelijk combinaties. 
• 79 mensen geven ook een schriftelijke reactie op de conclusie dat er voor als nog geen Rekenkamer onderzoek komt.

Conclusie BEZ bij punt 3:
Belangenvereniging Erfpacht Zaanstad, hierna te noemen BEZ is meerdere malen genoemd in het Rekenkamer rapport als de partij waarmee de Gemeente Zaanstad in overleg is en tot een oplossing wil komen en dat om die reden de Rekenkamer voor als nog geen verder onderzoek zal doen.

Een voorstel van BEZ, om een neutrale partij in het proces te betrekken om voorstellen voor gewijzigde uitvoeringsregels en parameters te toetsen op redelijkheid en billijkheid voor omzettingen van afkoop erfpacht in Zaanstad, is door de gemeente afgewezen. BEZ is om deze reden van mening, dat juist ook bevindingen, resultaten en aanbevelingen van de rekenkamer, integraal onderdeel en input zouden kunnen zijn voor de manier waarop erfpacht uitvoeringsregels en parameters gaan worden gewijzigd of worden vastgesteld.

BEZ is van mening dat in het rekenkamer rapport sterk de indruk is gewekt, dat aanbevelingen en adviezen van BEZ bij en tijdens de uitvoering van de bestuursopdracht van het onderzoek naar omzettingen afkoop erfpacht in Zaanstad, ook door de gemeente ter harte zouden worden genomen in de oplossings- richtingen. BEZ concludeert dat vanaf haar formeel bestaan 22 Juni 2012 en collegebesluit voor een bestuursopdracht op 11 september 2013, tot op heden 12 Maart 2014 geen inzicht is verstrekt aan BEZ over manier waarop alternatieve oplossingen zijn onderzocht door de gemeente, anderzijds hoe voorgestelde gewijzigde uitvoeringsregels en parameters bij de uitwerking van de bestuursopdracht tot stand zijn gekomen of onderbouwd worden door de gemeente.

BEZ is tot dusverre onvoldoende in staat gesteld om een zorgvuldige afweging te kunnen maken en te bepalen in welke mate voorgestelde erfpacht afkoop wijzigingen ingrijpende gevolgen voor erfpachters op korte en lange termijn hebben. BEZ heeft tijdens het onderzoeksproces niet kunnen vaststellen of nieuwe erfpacht omzettingsregels de gevraagde zekerheid en veiligheid gaan bieden voor erfpachters, alsmede of wijzigingen nuttig en doelmatig worden ingevoerd met het oog op langere termijn en mogelijke canon verplichtingen voor erfpachters. De op korte termijn gevraagde reële erfpacht afkoop prijs wordt vooralsnog niet transparant, duidelijk en helder neergezet voor BEZ en dus ook niet voor de erfpachter. Bij het bepalen van het resultaat van een voorgestelde afkoop prijs en de daarbij gebruikte rekenmethode worden BEZ aanbevelingen vooralsnog niet overgenomen door de gemeente.

4. Bestuurlijke reactie op Rekenkamerrapport 
Conform het Rekenkamer verzoek reageert de gemeente Zaanstad op de aanbevelingen die uit de conclusies van de Rekenkamer voortkomen. Conclusie bij punt 4: 

• 61% is ontevreden op de reactie van de gemeente Zaanstad op het overnemen van aanbevelingen van de Rekenkamer. 
• 67 mensen geven een schriftelijke reactie op het overnemen van aanbevelingen.

Aanbeveling BEZ 
Als schriftelijke reacties bij de vragen op het rekenkamer rapport worden doorgenomen dan komt BEZ tot de conclusie dat integriteit en imago van bestuur in Zaanstad is aangetast met de invoering van het nieuwe beleid in 2007. Een groot deel van de bewoners voelt zich misbruikt door haar eigen gemeente. Zij voelen zich onterecht, onevenredig gelijk andere bewoners, in de gemeente behandeld en opzettelijk benadeeld. Het besluit van de gemeente om bewoners in 2007 bewust niet te informeren over op handen zijnde erfpacht wijzigingen met een besluit om de oude erfpacht afkoop regeling al in te trekken, voordat het gemeente bestuur en de raad bekend was wat het nieuwe beleid zou gaan worden en welke financiële consequenties dit voor de bewoners in de stad precies zou hebben, anderzijds op zijn minst een zorgvuldige afweging te maken hierover, wordt vandaag de dag nog steeds gezien als daad van onbehoorlijk bestuur en blijft voor bewoners onverteerbaar.

In het belang van bewoners in Zaanstad ziet BEZ graag dat de Rekenkamer Zaanstad gehoor geeft aan de uitkomst van het tevredenheid onderzoek over haar rapport en dat er een vervolg onderzoek komt naar omzettingen erfpacht in Zaanstad. BEZ is van mening dat hiermee;

1. Alle twijfels over genoemde punten worden weggenomen en dat woorden als; onzekerheden, niet onafhankelijk en aannames in het rapport kunnen worden omgezet in feiten. 
2. Lering getrokken kan worden uit mogelijke consequenties van verder onderzoek en aanbevelingen van de rekenkamer, toe te passen bij het verdere ontwikkelen van toekomstig nieuw erfpachtbeleid, zo niet de afschaffing daarvan als dit onderdeel van een advies zou moge zijn.
3. Herstel proces in vertrouwen van bestuur, voor alle bewoners kan plaatsvinden.

Grafieken:

  4 Lees hier toelichtingen en reacties op vraag 3

6 Lees hier de toelichtingen en reacties op vraag 5

  8 Lees hier de toelichtingen en reacties op vraag 7

10 Lees hier de toelichtingen en reacties op vraag 9

13 Lees hier de toelichtingen en reacties op vraag 11 en 12

14 Lees hier algemene opmerkingen, aanbevelingen, suggesties.


 Klik hier om het hele BEZ tevredenheid onderzoek te downloaden in PDF..